โรงเรียนผาน้ำทิพย์วิทยา เป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาแบบสหศึกษา ตั้งอยู่ในตำบลผาน้ำย้อย
อำเภอหนองพอก จังหวัดร้อยเอ็ด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาร้อยเอ็ด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
ในปี พ.ศ. 2524 คณะกรรมการสภาตำบลโคกสว่าง นำโดย ด.ต.ยุทธ สอนโกษา หัวหน้าสถานี
ตำรวจภูธรตำบลโคกสว่างได้สงวนที่ดินป่าสงวนแห่งชาติป่าดงมะอี่ไว้เพื่อสร้างโรงเรียนมัธยมศึกษา จำนวน
36 ไร่
วันที่ 5 สิงหาคม 2535 นายโกมล จันทรวารี ผู้อำนวยการโรงเรียน นายสุรชัย ทิพยมาศ ผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียน และนายอินสอน กันทะโล อาจารย์ 1 โรงเรียนหนองพอกวิทยา ได้ประสานงานกับสภาตำบลผาน้ำย้อย ที่ประชุมมีมติเป็นเอกฉันท์ ให้จัดตั้งสาขาโรงเรียนหนองพอกวิทยาขึ้น ที่บ้านโคกกลางในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าดงมะอี่ บริเวณตรงข้ามวัดถ้ำผาน้ำทิพย์เทพประสิทธิ์วนาราม จำนวน 50 ไร่
ในปี พ.ศ. 2536 ได้รับอนุมัติจากกรมสามัญศึกษา ให้เปิดสอนในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น โดย
เป็นสาขาโรงเรียนหนองพอกวิทยา คณะกรรมการจัดตั้งโรงเรียน และสภาตำบลผาน้ำย้อย นายพิชัย กระเบา ปลัดอำเภอหนองพอก นายโกมล จันทรวารี ผู้อำนวยการโรงเรียน นายสุรชัย ทิพยมาศ ผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียนหนองพอกวิทยา นายอินสอน กันทะโล นายทองแดง ปากวิเศษ พ.ต.ต.วันชัย ยังเทียน สว.สภ.ต.
โคกสว่าง นายลำพอง ดวงแก้ว กำนันตำบลผาน้ำย้อย นายโอสถ ทองบ่อ นายทองสุข โยชน์เมืองไพร นายลำเงิน ห้วยทราย นายฉลอง คำนนท์ และ นายประเภท ลำลาย ได้จัดหาเงินงบประมาณสร้างอาคารเรียนชั่วคราว และเป็นกำลังสำคัญได้สละทั้งกำลังกาย กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา ช่วยเหลือสนับสนุน
ด้วยดีตลอดมา
โรงเรียนผาน้ำทิพย์วิทยา เป็นโรงเรียนในอุปถัมภ์ของพระราชสังวรอุดม (หลวงปู่ศรี มหาวีโร)
พระประภัสสรมุนี เจ้าคณะจังหวัดร้อยเอ็ด(ธ) พระอาจารย์ทองอินทร์ กตปุญโญ พระครูปัญญา พลพิพัฒน์ (หลวงปู่บุญโฮม) และพระอาจารย์สุบัน กลัยณกโร โดยพระอาจารย์ทองอินทร์ กตปุญโญ ประธานคณะสงฆ์วัดถ้ำผาน้ำทิพย์เทพประสิทธิ์วนาราม ได้รับมอบหมายจากพระราชสังวรอุดม (หลวงปู่ศรี มหาวีโร) ให้ดูและช่วยเหลือสนับสนุนโรงเรียนอย่างใกล้ชิด
โรงเรียนได้เปิดทำการเรียนการสอน เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2536 รับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 1 โดยมีนายสุรชัย ทิพยมาศ ผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียนระดับ 7 เป็นหัวหน้าสาขา นายอินสอน
กันทะโล เป็นผู้ช่วยหัวหน้าสาขา ครูอัตราจ้าง จำนวน 4 คน และนักการภารโรง จำนวน 1 คน
วันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2537 นายโพธิพงษ์ ล่ำซ่ำ และนางยุพา ล่ำซ่ำ ได้บริจาคเงินจำนวน 200,000 บาท ผ่านพระอาจารย์ทองอินทร์ กตปุญโญ เจ้าอาวาสวัดถ้ำผาน้ำทิพย์เทพประสิทธิ์วนาราม (วัดผาน้ำย้อย) ซื้อที่ดินให้โรงเรียน จำนวน 20 ไร่ รวมโรงเรียนมีพื้นที่ทั้งสิ้น 70 ไร่